Hoe deze tool ziekenhuizen in staat stelt meer te doen met dezelfde middelen: "Data is essentieel voor het verbeteren van de patiëntenzorg"

Krappe marges, een nieuw financieringssysteem en een grote uitstroom van uitgeput zorgpersoneel: ziekenhuizen staan vandaag de dag voor een aantal grote uitdagingen. Adviesbureau Möbius ontwikkelde Value4Health, een digitale tool waarmee ziekenhuizen hun kosten en opbrengsten nauwkeurig in kaart kunnen brengen en kunnen benchmarken. Consultant/ontwikkelaar Mathieu Dierick en gebruiker Frank Staelens (OLV Ziekenhuis Aalst) leggen uit hoe de tool ziekenhuizen in staat stelt om meer te doen met dezelfde middelen. "Gegevens zijn essentieel om de kwaliteit van de patiëntenzorg te verbeteren zonder de kosten te verhogen."

‍

Mathieu Dierick (Value4Health) en Frank Staelens (OLV Ziekenhuis Aalst)

‍

Krappe marges, een nieuw financieringssysteem en een grote uitstroom van uitgeput zorgpersoneel: ziekenhuizen staan vandaag voor een aantal grote uitdagingen.Adviesbureau Möbius ontwikkelde Value4Health, een digitale tool waarmee ziekenhuizen hun kosten en opbrengsten heel precies in kaart kunnen brengen en benchmarken. Consultant/ontwikkelaar Mathieu Dierick en gebruiker Frank Staelens (OLV Ziekenhuis Aalst) leggen uit hoe de tool ziekenhuizen in staat stelt om meer te doen met dezelfde middelen.

Frank Staelens kent de ziekenhuiswereld door en door. Hij werkt al 34 jaar in het OLV Ziekenhuis Aalst. Vandaag is hij er directeur Processen en Kwaliteit.

"Mijn afdeling gebruikt data om aantoonbare kwaliteitsverbeteringen aan te sturen. Dat is in het kort mijn missie binnen het ziekenhuis. Ik heb een enorme evolutie meegemaakt in de ziekenhuissector. Tien jaar geleden werden we beschouwd als een 'zachte' sector. Maar met de opkomst van Value-Based Healthcare streven we er nu naar om meer waarde te leveren aan de patiënt zonder een overeenkomstige stijging van de kosten. Uiteindelijk gaat het erom meer te doen met dezelfde - of zelfs minder - middelen."

"We zijn ook verder gaan kijken dan onze sector en hebben geleerd van hoe bedrijven werken. Termen als 'optimalisatie' en 'efficiëntiewinst' zijn tegenwoordig heel normaal in ziekenhuizen. Ik denk niet dat onze manier van werken erg verschilt van die van bedrijven. Het grote verschil is dat we niet gedreven worden door winst. We streven naar break-even - en het liefst nog beter - maar elk overschot wordt volledig geherinvesteerd in innovatie en betere patiëntenzorg."

‍

Gegevens zijn essentieel om de kwaliteit van de patiëntenzorg te verbeteren zonder de kosten te verhogen.

‍

"In feite is het in een ziekenhuis nog moeilijker dan in een gemiddeld bedrijf. We kunnen niet kiezen welke patiënten we opnemen - ze komen bij ons via de spoedeisende hulp, via hun huisarts, enzovoort. We bepalen ook niet de prijzen die onze patiënten betalen; we werken binnen het kader dat door de overheid is vastgesteld. Onze manoeuvreerruimte is beperkt, dus we moeten heel creatief zijn om onze patiënten de best mogelijke zorg te bieden met de middelen die we hebben."

"We lopen voortdurend koorddansen. Stel dat robotchirurgie ons meer kost dan het oplevert, maar het heeft duidelijk een meerwaarde voor de patiënt. Wat doen we dan? In de praktijk zullen we altijd kiezen voor wat het beste is voor de patiënt, maar dat betekent ook dat we een manier moeten vinden om die extra kosten te compenseren. Dit zijn het soort afwegingen die we elke dag moeten maken."

Een berg data digitaliseren en structureren

"Ziekenhuizen hebben toegang tot een enorme hoeveelheid data. We hebben die data altijd al gehad, maar het grote probleem was dat ze niet verankerd waren. Ze waren niet gedigitaliseerd en niet gestructureerd. Dankzij oplossingen als Value4Health zijn we nu in staat om veel meer waarde te halen uit de data die we beschikbaar hebben."

‍

Dankzij oplossingen zoals Value4Health kunnen we nu veel meer halen uit de data die we beschikbaar hebben.

‍

Mathieu Dierick heeft bij Möbius mee aan de basis gestaan van Value4Health. Hij is een atypische consultant die niet alleen ziekenhuizen adviseert maar ook zelf technologische tools bouwt.

"We zijn begonnen met de data die ziekenhuizen al hadden. Die data zijn al complex genoeg, dus we wilden zeker geen nieuwe data toevoegen of nieuwe eisen stellen aan data registratie data . We hebben alle data , die vaak verspreid waren over verschillende afdelingen, samengebracht en met elkaar verbonden. Op deze manier kunnen ziekenhuizen nieuwe inzichten ontdekken."

‍

Anticiperen op nieuwe financiering

"Met Value4Health kunnen ziekenhuizen hun kosten en opbrengsten gedetailleerd in kaart brengen, op het niveau van pathologieën of patiëntengroepen", legt Dierick uit.

"Dit is vooral belangrijk nu de federale overheid van plan is om de financiering van ziekenhuizen te veranderen. Vandaag worden ziekenhuizen door de overheid betaald per geleverde dienst. In de toekomst wil de overheid afstappen van dit service-gedreven model en in plaats daarvan ziekenhuizen een vast bedrag per patiëntengroep geven. Om te weten wat ze met dat budget kunnen doen, is het cruciaal dat ziekenhuizen een betrouwbaar beeld hebben van de kosten en opbrengsten per patiëntengroep."

‍

"Daarnaast kunnen ziekenhuizen zichzelf ook vergelijken met andere ziekenhuizen. Alleen door hun eigen kosten en opbrengsten te vergelijken met die van andere, vergelijkbare ziekenhuizen, kunnen ze beoordelen waar ze het goed doen en waar er nog ruimte is voor verbetering. Lange tijd bestond de ziekenhuissector uit geïsoleerde eilandjes. Pas de laatste jaren ontstaan er steeds meer netwerken en beginnen ziekenhuizen kennis en ervaringen met elkaar te delen."

Leren van andere ziekenhuizen

De benchmarkfunctie was de belangrijkste reden voor het OLV Ziekenhuis om voor Value4Health te kiezen, zegt Staelens.

"We hadden al een vrij nauwkeurig beeld van onze kosten en opbrengsten. Maar je moet nooit zo aanmatigend zijn om te denken dat je het beter weet dan alle anderen. Je hoeft het wiel niet elke keer opnieuw uit te vinden. We kunnen ongetwijfeld veel leren van andere grote ziekenhuizen, net zoals zij van ons kunnen leren."

"De grootste uitdaging voor ziekenhuizen vandaag de dag is het vinden van voldoende gekwalificeerd personeel. COVID-19 veroorzaakte een grote uitstroom en elk ziekenhuis heeft veel mensen zien vertrekken. Sommigen hopelijk tijdelijk, anderen permanent. We moeten onze mensen zo slim mogelijk inzetten, de juiste mensen op de juiste plaats zetten, en we moeten ervoor zorgen dat hun taken voldoende uitdagend blijven zonder te overweldigend te worden."

Alle ziekenhuizen zitten vandaag in hetzelfde schuitje. We kunnen van elkaar leren. Misschien moeten we ons anders organiseren. Misschien moeten we onze processen aanpassen. Het uiteindelijke doel is natuurlijk altijd de kwaliteit van de patiëntenzorg, die aantoonbaar moet verbeteren of op zijn minst behouden moet blijven bij elke verandering die we doorvoeren."

‍

"Value4Health is een oplossing als aanvulling op Business Intelligence en financiële profielen," benadrukt Dierick.

"Er is ook een groot tekort aan deze profielen in ziekenhuizen. Door hun werk deels te digitaliseren, helpen we dat tekort aan te pakken. In de toekomst willen we ook de zorgorganisatie meenemen in de benchmarking. In projecten zien we dat sommige ziekenhuizen een overcapaciteit hadden tijdens nachtdiensten. Door de ploegenplanning aan te passen en mensen naar dagdiensten te verplaatsen, kunnen ze met dezelfde bezetting meer handen aan het bed hebben."

‍

Klantervaring en patiëntervaring

Ziekenhuizen kijken naar hoe bedrijven werken om de efficiëntie van hun patiëntenzorg te optimaliseren en te verbeteren. Maar Staelens is ervan overtuigd dat ondernemers ook veel kunnen leren van ziekenhuizen. "Elk bedrijf beweert klantgedreven te zijn en de klant centraal te stellen."

"De manier waarop we onze patiënten centraal stellen, naar hen luisteren en hen betrekken bij onze inspanningen om de kwaliteit te verbeteren, is iets wat ik eerlijk gezegd niet veel bedrijven zie doen. We hebben een patiëntenplatform dat vier keer per jaar bijeenkomt. We zetten ook focusgroepen op om samen na te denken over hoe we de betrokkenheid van patiënten verder kunnen vergroten."

De manier waarop we onze patiënten centraal stellen, naar hen luisteren en hen betrekken bij onze inspanningen om de kwaliteit te verbeteren, is iets wat ik eerlijk gezegd niet veel bedrijven zie doen.

"Op individueel niveau voeren we twee metingen uit voor elke afzonderlijke patiënt. De Patient Reported Outcome Measure (PROM) beoordeelt het objectieve resultaat van een behandeling, terwijl de Patient Reported Experience Measure (PREM) onderzoekt hoe de patiënt de behandeling heeft ervaren. In zekere zin meten we de 'klantervaring' voor elke patiënt. Hoeveel bedrijven kunnen zeggen dat ze dat doen?"

"Bij Möbius Healthcare ondersteunen we zorgorganisaties bij het leveren van meer en betere zorg tegen lagere kosten. Dat was het uitgangspunt voor Value4Health en het blijft onze kerntaak. Benchmarking van data is slechts zilver. Samenkomen en leren van elkaars praktijken is goud."

‍